Làn da, với vai trò là lớp bảo vệ cơ thể, chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố bên trong và bên ngoài. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết hết những yếu tố tác động đến làn da qua mỗi ngày. Từ các tác động rõ ràng như ánh nắng mặt trời, ô nhiễm môi trường, cho đến các yếu tố ít ai để ý như nội tiết tố, chế độ dinh dưỡng, hoặc thậm chí là thói quen sinh hoạt, tất cả đều có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe và vẻ ngoài của da. Để hiểu rõ hơn lý do tại sao thì hãy xem bài viết này của Tiệm Nhà Nu nhé.
Những yếu tố tác động đến làn da thường xuyên
Làn da phải đối mặt với rất nhiều yếu tố tác động từ bên trong và bên ngoài cơ thể, khiến nó dễ bị tổn thương và lão hóa. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, sắc đẹp và chức năng của da, từ đó làm da lão hóa sớm, xỉn màu hoặc xuất hiện nhiều vấn đề như mụn, nám, và tàn nhang. Dưới đây, cùng điểm qua các nhóm yếu tố tác động đến làn da:
Nhóm yếu tố nội tiết
Yếu tố nội tiết hay còn gọi là hormone, là những chất hóa học do các tuyến nội tiết trong cơ thể sản xuất ra. Chúng có vai trò như những “sứ giả hóa học”, truyền tải thông tin từ các tế bào, mô và cơ quan này đến các tế bào, mô và cơ quan khác, điều khiển và phối hợp các hoạt động của cơ thể. Các yếu tố nội tiết tác động đến làn da bao gồm:
- Estrogen: Estrogen là yếu tố tác động đến làn da chủ yếu, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của làn da. Hormone này giúp giữ nước, tăng độ đàn hồi và làm da trở nên mềm mại. Khi estrogen ở mức cao, da thường trông mịn màng, căng bóng và ít xuất hiện nếp nhăn. Tuy nhiên, khi mức estrogen giảm, như trong giai đoạn mãn kinh, da sẽ mất độ đàn hồi, trở nên khô và dễ hình thành nếp nhăn hơn.
- Testosterone: Testosterone tác động mạnh mẽ đến làn da, đặc biệt liên quan đến việc sản xuất dầu nhờn. Khi mức testosterone tăng cao, tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh hơn, dẫn đến tình trạng da dầu, dễ bít tắc lỗ chân lông và gây ra mụn trứng cá. Điều này thường thấy ở tuổi dậy thì hoặc trong các chu kỳ hormone không ổn định.
- Cortisol: Hay còn được gọi là hormone căng thẳng là yếu tố tác động đến làn da theo hướng tiêu cực khi ở mức cao. Khi căng thẳng kéo dài, lượng cortisol trong cơ thể tăng cao, kích thích tuyến bã nhờn sản xuất dầu nhiều hơn, gây bít tắc lỗ chân lông và mụn trứng cá. Cortisol cũng làm suy yếu hệ miễn dịch của da, khiến da dễ bị viêm và nhiễm trùng. Đồng thời, nó thúc đẩy quá trình phân hủy collagen, làm giảm độ đàn hồi, dẫn đến nếp nhăn và lão hóa da nhanh chóng. Do đó, cần ổn định mức cortisol trong cơ thể để nó không trở thành yếu tố tác động đến làn da.
- Progesterone: Progesterone nắm giữ vai trò điều chỉnh độ ẩm và cân bằng dầu cho làn da. Khi hormone này ở mức cân bằng, nó sẽ là yếu tố tác động đến làn da để giúp da mềm mại và ít bị kích ứng. Tuy nhiên, khi mức progesterone thay đổi, đặc biệt là trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc mang thai, da có thể trở nên nhờn hơn, dẫn đến mụn trứng cá. Ở một số người, sự mất cân bằng progesterone cũng có thể gây ra viêm da và tăng mẫn cảm đối với các tác nhân bên ngoài.
Nhóm yếu tố môi trường
Môi trường là yếu tố tác động đến làn da chủ yếu từ bên ngoài, chúng ta sống chung với môi trường, tác động vào môi trường và môi trường cũng tác động ngược lại đối với chúng ta theo những cách khách quan cụ thể như sau:
- Ô nhiễm: Các hạt bụi, khí thải, khói thuốc lá… chứa nhiều chất độc hại, bám vào da gây tắc nghẽn lỗ chân lông, kích ứng và làm da xỉn màu. Ngoài ra, các gốc tự do từ ô nhiễm còn phá hủy collagen và elastin, đẩy nhanh quá trình lão hóa, làm xuất hiện nếp nhăn, đốm nâu và tình trạng da không đều màu.
- Thời tiết: Khí hậu khắc nghiệt như nắng nóng, lạnh giá, độ ẩm thấp hoặc cao đều có thể gây hại cho da. Nắng nóng làm da mất nước, khô ráp, còn thời tiết lạnh làm da bị bong tróc, nứt nẻ.
- Ánh nắng mặt trời là yếu tố tác động đến làn da chủ yếu thông qua tia UV (UVA và UVB). Tia UVA xâm nhập sâu vào da, phá hủy collagen và elastin, dẫn đến nếp nhăn và lão hóa sớm. Tia UVB gây tổn thương trực tiếp trên bề mặt da, gây cháy nắng và làm tăng nguy cơ ung thư da. Cả hai loại tia này đều có thể gây đột biến tế bào da, tạo nên đốm nâu, tàn nhang và mất sắc tố, làm da không đều màu.
Nhóm yếu tố di truyền
Nhóm yếu tố di truyền ảnh hưởng lớn đến làn da thông qua các đặc điểm bẩm sinh mà bạn thừa hưởng từ cha mẹ.
- Gen di truyền quyết định loại da của bạn, chẳng hạn như da dầu, da khô, da nhạy cảm hay da hỗn hợp. Di truyền cũng là yếu tố tác động đến làn da chủ yếu ảnh hưởng đến tốc độ lão hóa da, khả năng da bị tàn nhang, nám hoặc mụn trứng cá.
- Ngoài ra, sắc tố da – quyết định bởi mức độ melanin – cũng được thừa hưởng từ gia đình, ảnh hưởng đến mức độ chống lại tia UV của da.
Nhóm yếu tố thói quen sinh hoạt
Thói quen sinh hoạt là nhóm yếu tố tác động đến làn da rất nhiều nhưng thường bị xem nhẹ.
- Chế độ ăn uống: Tiêu thụ quá nhiều đường và chất béo không lành mạnh có thể dẫn đến tăng tiết bã nhờn và hình thành mụn trứng cá. Uống đủ nước giúp giữ cho làn da đủ độ ẩm và đàn hồi. Thiếu nước có thể làm da trở nên khô và nhăn nheo.
- Giấc ngủ: Giấc ngủ đủ và chất lượng cao cho phép cơ thể và da phục hồi và tái tạo. Thiếu ngủ có thể dẫn đến quầng thâm, da xỉn màu, và lão hóa sớm.
- Hút thuốc và uống rượu: Nicotin và các hóa chất trong thuốc lá có thể làm hẹp các mạch máu, giảm lưu thông máu đến da, dẫn đến da xỉn màu và nhăn nheo sớm. Tiêu thụ rượu quá mức có thể gây mất nước và làm da trở nên khô và dễ bị kích ứng.
Thói quen sinh hoạt hàng ngày có ảnh hưởng rất lớn đến làn da. Bằng việc thay đổi những thói quen xấu và xây dựng lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể sở hữu một làn da khỏe mạnh và tươi trẻ.
Tóm lại, có nhiều yếu tố tác động đến làn da từ bên ngoài lẫn bên trong. Dù là yếu tố chủ quan hay khách quan, bạn nên chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tác động có thể xảy đến với làn da, phòng tránh cẩn thận và bảo vệ chu toàn cho làn da. Để có làn da đẹp, không chỉ cần dưỡng da đúng cách, duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh mà còn phải chủ động bảo vệ làn da khỏi các tác nhân gây hại cho da.